1041 | ſtojaẜcho. Ten goſcżeṅzaṙ pak, pſchi kotremž ten knės na noz woſtaſch kſcheẜcho, wotgroni tomu zuſnikoju: Ja ṅamam žednog ruma wėzej; witſche bużo tudy jaden wot žyẇeṅa ſporany, togdla ßu južo tſcho ẜcharfrichtaṙe tudy. Zo mėniſcho – żaẜcho ten knės dalej – tenzaß pojdu do Tam ße zaẜchy. Jaden hußoki knės drogowaẜcho pſches Daṅſku a pſchiże wjazor posdże do jadneje wßy, we kotrejž ſtary a ẇelgi twardy grod ſtojaẜcho. Ten goſcżeṅzaṙ pak, pſchi kotremž ten knės na noz woſtaſch kſcheẜcho, wotgroni tomu zuſnikoju: Ja ṅamam žednog ruma wėzej; witſche bużo tudy jaden wot žyẇeṅa ſporany, togdla ßu južo tſcho ẜcharfrichtaṙe tudy. Zo mėniſcho – żaẜcho ten knės dalej – tenzaß pojdu do tog grodu, ten knės baron abo chto tam bydli, ten juž bużo wė gorėjſeſch a ložyſchcżo ſa mṅo mėſch! Ten goſcżeṅzaṙ wotgroni |
DSB-HIST bramborski-sserski-zassnik-1869-27 |
||
1042 | ṅepſcheſtaṅo Pẜchußku regierungu dṙažniſch a ẜchariſch. Schykne landy a ludy hopytujo won pſcheſchiwo Pẜchußkeje ẜchcżuwaſch; nejžlubej by jomu było, gaby Pẜchußka ned witſche to hopłaſchone krydnuła, zož 1866 jo nażełała. Pſchi tom ẜchyknom pak zyni won, aby kſcheł Pẜchußku a Awſtriſku rad ſjadnaſch, ale budu wot tog zeṙenego hordowaſch huẇeżone. (To bużo jim tu kanunowu ſymnizu južo ſagnaſch.) Awſtriſki prėdny miniſtaṙ, groba Beuſt, ṅepſcheſtaṅo Pẜchußku regierungu dṙažniſch a ẜchariſch. Schykne landy a ludy hopytujo won pſcheſchiwo Pẜchußkeje ẜchcżuwaſch; nejžlubej by jomu było, gaby Pẜchußka ned witſche to hopłaſchone krydnuła, zož 1866 jo nażełała. Pſchi tom ẜchyknom pak zyni won, aby kſcheł Pẜchußku a Awſtriſku rad ſjadnaſch, ale aby Pẜchußka ße togo hoperała a Awſtriſkej ſa hobuſu ſtojała. Won jo ſjawṅe gronił, až Pẜchußka ṅozo ßwoju ruku kſjadṅaṅu daſch. Na |
DSB-HIST bramborski-sserski-zassnik-1869-33 |
||
1043 | ßu jen kradu nahuknuli żrėſch. To zyni, až mogu jen zeſto dermo piſch. Żinß dajo jaden pachtaṙ, kwart ab tſchi; witſche jo gmejnſki aukzion; peṅes pſchiżo doſcż nutſch, togdla možomy jaden ternuſch; pſcheswitſche jo termin, ßuche tam ṅamžomy ßejżeſch; ſa tyżeṅ te ẜchołty deje tomu paleṅzpiſchu hoboraſch? Ja zaßnikaṙ ſnaju ẇele ẜchołtow, te ßu ṗerwej ẇelgi mało paleṅza pili, pſchi tom ẜchołtſtẇe pak ßu jen kradu nahuknuli żrėſch. To zyni, až mogu jen zeſto dermo piſch. Żinß dajo jaden pachtaṙ, kwart ab tſchi; witſche jo gmejnſki aukzion; peṅes pſchiżo doſcż nutſch, togdla možomy jaden ternuſch; pſcheswitſche jo termin, ßuche tam ṅamžomy ßejżeſch; ſa tyżeṅ jo pſchepijank, ẜchołta mußy ſachopiſch, a tak dalej. Te boge ẜchołty ſabydnu tu ẜcheſtu pſchoßbu bjatowaſch: "A ṅeẇeż naß do |
DSB-HIST bramborski-sserski-zassnik-1869-48 |
||
1044 | jomu, až ten nan ṅejo doma, ale až bużo wjazor ßlėdk pſchiſch, a żož potom Chriſtof ṅebżo gotowy, ga ṅedej jomu witſche zeły żeṅ na wozy pſchiſch. Chriſtof hyſchcżi płakaſcho. Ta dobroſchiwa moterka by jomu tak rada pomogła, gab jan jej možno było, tužnym głoßom. Won chopi płakaſch, ṅepikaẜcho niz, ale gnaẜcho gorėj. Ta maſch ſdychnu, doṅaße jomu ten hobed gorėj a poẇeże jomu, až ten nan ṅejo doma, ale až bużo wjazor ßlėdk pſchiſch, a żož potom Chriſtof ṅebżo gotowy, ga ṅedej jomu witſche zeły żeṅ na wozy pſchiſch. Chriſtof hyſchcżi płakaſcho. Ta dobroſchiwa moterka by jomu tak rada pomogła, gab jan jej možno było, ale wona ga mėjaẜcho ßama tu hutẜchobu tak połnu a tu kſchizku tak ſchėžku; tog pomoznika pak, kotryž we kuždej nuſy żejo: |
DSB-HIST bramborski-sserski-zassnik-1870-16 |
||
1045 | ṅozo niz ẇele wot nich wėżeſch, a teke we Pariſu budu jich ſkoro ßyte. S takim knėſtwom pak, kenž żinßa jo a witſche ṅej, ṅedajo ße niz jadnaſch. - To žyẇeṅe we Pariſu jo zaẜchne: Te landojſke myẜchyny ßu proſne, te paṗerane peṅeſe ẇele ṅamgu, dokulž Franzojſka nėto tak deṙe ako bżes regierungi jo. Pſcheto te nėtejẜchne miniſtaṙe knėže ße jano we Pariſu; ten dalẜchy land ṅozo niz ẇele wot nich wėżeſch, a teke we Pariſu budu jich ſkoro ßyte. S takim knėſtwom pak, kenž żinßa jo a witſche ṅej, ṅedajo ße niz jadnaſch. - To žyẇeṅe we Pariſu jo zaẜchne: Te landojſke myẜchyny ßu proſne, te paṗerane peṅeſe ẇele ryṅẜche. Ta regierunga dajo ẇele wjažow, kenž tomu hoboraṅu na ſadoṙe ßu, mimo pẜchaẜchaṅa a ſarownaṅa dołoj tergaſch. Pſchekupowaṅe ṅejżo ſewẜchym |
DSB-HIST bramborski-sserski-zassnik-1870-37 |
||
1046 | Sa to dej wot 1. Juli 71 nimſke wajṅſtwo Franzojſku rumowaſch. Ga ſtakim dejmy ſ paṗerami ſpokojom byſch, kotrež żinß taku, a witſche taku, a k ßlėtku žednu płaſchiſnu maju. Na ṅejṁenẜchem by ſtakim dwė miliarże tẜchuli. Dokulaž nimſke knėſtwo do togo ße podwoliſch ṅozo jano jadnu miliardu we ṗeṅeſach we tſchich lėtach hupłaſchiſch. to druge pak we paṗerach, kotrež pėſch wot hundert doni ṅaßu, wotgotowaſch. Sa to dej wot 1. Juli 71 nimſke wajṅſtwo Franzojſku rumowaſch. Ga ſtakim dejmy ſ paṗerami ſpokojom byſch, kotrež żinß taku, a witſche taku, a k ßlėtku žednu płaſchiſnu maju. Na ṅejṁenẜchem by ſtakim dwė miliarże tẜchuli. Dokulaž nimſke knėſtwo do togo ße podwoliſch ṅozo a ṅamžo, ga wotpozywa hochylu to zełe hobradowaṅe. My pak ṅetṙebamy ße nizogo hubojaſch. Pſcheto ṅedejała ße ta ſgromażina we Verſailles hynaz |
DSB-HIST bramborski-sserski-zassnik-1871-19 |
||
1047 | holowat. Ten groni: Luby k Kelleṙ, pſchiżoſcho mė rowno pẜchaẇe, ṅewėżeſch, żo nozingu maſcho, a kſchėch Waß rad na witſche k hobedu pſchepẜchoßyſch; namakajoſcho wėle goſcżow. Kelleṙ dṙe wėżeẜcho, zogodla ßwoju nozingu pſcherażił nejo; pſcheto won bėẜcho, kaž pſcheze, ṅejo, ale robel rukoma jo lėpẜchy, dyž golbj na kẜchyẇe. Won kupijo tu wałmu a żo k Frege, te towſynt tolaṙ holowat. Ten groni: Luby k Kelleṙ, pſchiżoſcho mė rowno pẜchaẇe, ṅewėżeſch, żo nozingu maſcho, a kſchėch Waß rad na witſche k hobedu pſchepẜchoßyſch; namakajoſcho wėle goſcżow. Kelleṙ dṙe wėżeẜcho, zogodla ßwoju nozingu pſcherażił nejo; pſcheto won bėẜcho, kaž pſcheze, we ßuknaṙowej goſpody bydleṅe weſeł, dokulaž tam tuṅe bėẜcho. Kelleṙ ße dopẜchaẜchujo, kak pſchi bliże takego bogatego knėſa jo, a ßłyẜchy |
DSB-HIST bramborski-sserski-zassnik-1871-20 |
||
1048 | pſchiſch ṅamžo, gaž zo ſa hobed dwa tolaṙa hudaſch, a tak a tak. Tek jo ßebe pṙetkweſel, až zo żinß abo witſche ße pſchiſch ſagronit. "To frelich mußyſcho, howaz jo Wam ſeju ſa ſło; ga pſchiżcżo żinßa wotpołṅa pėſchich ku mṅo. Bog ße pſchi mṅo najėſcż ṅebużoſcho?" Kelleṙ mėni, tu wėrnoſcż groniſch, jo to lėpſche, a groni, až ſachopjar k nizomu pſchiſch ṅamžo, gaž zo ſa hobed dwa tolaṙa hudaſch, a tak a tak. Tek jo ßebe pṙetkweſel, až zo żinß abo witſche ße pſchiſch ſagronit. "To frelich mußyſcho, howaz jo Wam ſeju ſa ſło; ga pſchiżcżo żinßa wotpołṅa pėſchich ku mṅo. Bog žognuj!" gronaẜcho Frege, a rejtowaẜcho domoj. Kelleṙ ſtoj, a ṅewė, zo dej. "No, žraſch mė ṅebżo |
DSB-HIST bramborski-sserski-zassnik-1871-20 |
||
1049 | mej byſch ſpokojom, pſcheto tych ſtaṙejẜchych žognowaṅe jo Bože žognowaṅe." "Wo to daj ße mė ſtaraſch, żaẜcho Franz, do witſchego budu wėżeſch, nazom ßmej." Ja ṅamožach tu zełu noz žednog woka ſazyniſch, – chylku mėjach dobru nażeju, dokulž Franz nan teke kſcheſch." "Gaž pak twoj nan to ṅozo, wotegronich ja, ga ṅozo jo Bog teke, a potom mußymej mej byſch ſpokojom, pſcheto tych ſtaṙejẜchych žognowaṅe jo Bože žognowaṅe." "Wo to daj ße mė ſtaraſch, żaẜcho Franz, do witſchego budu wėżeſch, nazom ßmej." Ja ṅamožach tu zełu noz žednog woka ſazyniſch, – chylku mėjach dobru nażeju, dokulž Franz ten jadenßamy ßyn bėẜcho, a dokulž tež Wilmowa ſaſtojniza, ta ſtara Urſula, mė dobra bėẜcho, – naſṗetk pak teẜchṅach ße |
DSB-HIST bramborski-sserski-zassnik-1871-27 |
||
1050 | , (to jo: wot tych ſemſkich dobytkow) jo gronił: "žedno dopuſchcżeṅe ṅejo na to bogatſtwo; żinßa połne brožṅe a witſche ẜchykno proch a popeł!" – Ale zo bużo ẜchykno Bože groſeṅe, zo bużo ẜchykno pṙatkowaṅe pomoz? Teẜch dalej budu luẜchtne byſch żekowaſch, až żinßa pẜchoßaṙe ṅejßmy. – Kſcheli naẜche gmejny to k hutẜchobe ſeſch, zoẜch naẜch faraṙ nam ſachadnu ṅeżelu wot tog mamona, (to jo: wot tych ſemſkich dobytkow) jo gronił: "žedno dopuſchcżeṅe ṅejo na to bogatſtwo; żinßa połne brožṅe a witſche ẜchykno proch a popeł!" – Ale zo bużo ẜchykno Bože groſeṅe, zo bużo ẜchykno pṙatkowaṅe pomoz? Teẜch dalej budu luẜchtne byſch a tu gjargawu łakoſcżiſch; noſe bużotej ſtupaſch, ruze bużotej pſchimaſch, zož ṅedejtej, a ßwoje jeſyki ṅebdu nigda pojmaſch. Bogu budu |
DSB-HIST bramborski-sserski-zassnik-1871-38 |