Dolnoserbske wugronjenje

Pismik ‹s›

Pismik ‹s› se wugranja ako [s]

pśed ‹a›, ‹e›, ‹o›, ‹u›, ‹y› (pśir. wokale)

Pśikłady: sam, seń, sol, suk, syn, docasa, zapowjesenje, nosorogak, wusud, łysyna

Pokazka: We młogich wupóžycenjach wobchowa se nimske wugronjenje ako [z].

Pokazka: Kombinacija ‹s›‹i› resp. ‹s›‹ě› wustupujo jano we wupóžycenjach. Teke how wugranja se ‹s› ako [s], [z], [sʲ] abo [zʲ] – za tym, co jo było wuchadnišćo wupóžycenja.

pśed ‹j›, ‹l›, ‹ł›, ‹m›, ‹n›, ‹ń›, ‹r›, ‹w› (pśir. sonoranty)

Pśikłady: disjunkcija, slědy, słowo, smarkaś, cesny, srědk, swětły

pśed ‹c›, ‹č›, ‹ć›, ‹ch›, ‹f›, ‹k›, ‹p›, ‹t›, ‹tš›, ‹tś› (a potencielnje pśed drugimi njespiwnymi obstruentami)

Pśikłady: scasa, sćěna, wusčej, schadaś, sfalšowaś, niski, skład, spiw, krajaństwo, starki, stšugaś, stśělc

Pokazka: We młogich wupóžycenjach wobchowa se nimske wugronjenje [ʃ] pśed ‹p› a ‹t›.

Pokazka: Kupce ‹s›‹ć›, ‹s›‹tś› móžotej se teke wugranjaś [ɕ][t͡ɕ], kupka ‹s›‹č› ako [ʃ][t͡ʃ] a ‹s›‹tš› ako [ʂ][t͡ʂ]. Glědaj teke: Asimilacija.

we wuzuku

Pśikłady: nas, lěs, najs, kłos

Pismik ‹s› se wugranja ako [z]

pśed ‹b› a potencielnje pśed ‹d›, ‹g›, ‹z›, ‹ž›, ‹ź› (pśir. spiwne obstruenty)

Pśikłady: zapšosba

Pokazka: ‹s› wustupujo pśed drugimi spiwnymi obstruentami nježlic ‹b› jano na šawje morfemowu (na granicy mjazy dwěma morfemoma). W takich padach móžotej wobej zuka se wugranjaś jasnje wót se źělonej. ‹s› wóstanjo pótom njespiwne: tirkiszeleny, majsžołty.

Glědaj teke: Asimilacija.

Glědaj teke: ‹ts›, ‹d› pśed ‹s›.