Dolnoserbske wugronjenje

Pismik ‹b›

Pismik ‹b› se wugranja ako [b]

pśed ‹a›, ‹e›, ‹o›, ‹ó›, ‹u›, ‹y› (pśir. wokale)

Pśikłady: skubaś, wrobel, bobowka, zbórk, bórbus, bujkaś, bydliś

pśed ‹l›, ‹ł›, ‹m›, ‹n›, ‹ń›, ‹r›, ‹w› (pśed sonorantami, nic pak pśed ‹j›)

Pśikłady: woblaś, błazan, wobmaniś, chórobny, dobry, wobwalowaś

pśed ‹d›, ‹g›, ‹z›, ‹ž›, ‹ź› a potencielnje pśed ‹b› (pśir. spiwne obstruenty)

Pśikłady: lěbdycka, wobzamknuś, wobžwaliś, bźinda

Pokazka: Kombinacija ‹b›‹b› wustupujo wósebnje na šawje morfemowu (na granicy mjazy dwěma morfemoma). Normalnje wugranjatej se wobej gromaźe ako jadno [b], kótarež pó źěłach se artikulěrujo z krotkim wokomuźenim. Wósebnje, gaž powěda se pomałem a wědobnje jasnje, móžotej se wobej zuka teke separatnje, jasnje wót se źělonej wugranjaś. W takich padach se realizěrujo [p]-[b] abo [b][b]: wobbiś, wobblaraś, wobběg.

Pismik ‹b› se wugranja ako [bʲ]

pśed ‹ě›, ‹i› (pśir. wokale)

Pśikłady: zlubiś, bědny

Glědaj teke: Palatalizacija.

gromaźe z ‹j› pśed ‹e›

Pśikłady: rubjeństwo, bjeršta

Glědaj teke: Palatalizacija.

Pismik ‹b› se wugranja ako [b] abo ako [bʲ]

pśed ‹j›‹a›, ‹j›‹o›, ‹j›‹u›

Pśikłady: wobjadnaś, bjachaŕ, rozdrobjowaś, pśirubju

Glědaj teke: Palatalizacija.

Pismik ‹b› se wugranja ako [p]

pśed ‹c›, ‹č›, ‹ch›, ‹f›, ‹k›, ‹s›, ‹š›, ‹ś›, ‹t›, ‹ts›, ‹tš›, ‹tś› (a potencielnje pśed drugimi njespiwnymi obstruentami)

Pśikłady: rybcycka, wobchod, lubka, derbstwo, nejlubšy, wobśěgowaś, wobtergaś, wobtšugaś, lubčejša, wobtśapaś

Pokazka: Kombinacija ‹b›‹p› wustupujo wósebnje na šawje morfemowu (na granicy mjazy dwěma morfemoma). Normalnje wugranjatej se wobej gromaźe ako jadno [p], kótarež pó źěłach se artikulěrujo z krotkim wokomuźenim. Wósebnje gaž powěda se pomałem a wědobnje jasnje, móžotej se wobej zuka teke separatnje, jasnje wót se źělonej wugranjaś. W takich padach se realizěrujo [p]-[p]: wobpałkaś, wobpśimjeśe.

Pokazka: Pśed ‹ś› a ‹tś› (pśir. njespiwne měke konsonanty) móžo se fakultatiwnje wugranjaś [pʲ]. Wěcej wó tom: Kaulfürst 2019, b. 22.

Glědaj teke: Asimilacija.

we wuzuku

Pśikłady: žłob, klěb

Glědaj teke: Zgubjenje spiwnosći we wuzuku.